In de academie van Heist-op-den-Berg startte het Graftrommelproject van vzw Grafzerkje. Ondergetekende kon de aanwezigen het goede nieuws melden dat dankzij sponsor Verstraete & Vanhecke een groot deel van het financiële plaatje ingevuld was.
 
Evert-Jan Halkus gaf een lezing voor een tiental geïnteresseerden over graftrommels waarbij hij zijn 20-jarige expertise uit de doeken deed. 

Het begon allemaal toen hij een graftrommel ontdekte op een begraafplaats in zijn omgeving. Samen met zijn echtgenote ging hij op zoek op andere begraafplaatsen. Later resulteerde dit in een boek “Graftrommels en (kunst)grafkransen in Nederland, historie van een bijzonder funerair object” geschreven in samenwerking met adviseur Leon Bok. Het gebruik van grafkransen komt voor het eerst voor rond 1850. Later kwam er een ‘stolp’ overeen om ze te beschermen tegen de weersomstandigheden: de graftrommel was geboren. In de graftrommel kwam niet alleen een krans maar dikwijls ook foto’s en teksten. Vroeger was dit gebruik gangbaar bij de rijken, later ook voor de minder rijken. Het verval kwam er vanaf de jaren 1930 toen er op de begraafplaatsen verordeningen kwamen. “Alles wat hinder opbracht mocht door de beheerder verwijderd worden”. Op grote schaal werden graftrommels verwijderd. Blik roest dan weer en dat was een extra reden om de graftrommels weg te kieperen. In de jaren ’60 was het helemaal gedaan. Maar Evert-Jan Halkus vertelde dat er toch nog enkele recente voorbeelden van graftrommels bestaan. Ook buiten Nederland zijn er te vinden. In Frankrijk en Duitsland zijn er, dixit de spreker, nog zo’n 1000 grafkransen te vinden. De mooiste staan evenwel in België. Oorspronkelijk met bloemen in porselein, zuiver handwerk. Na de komst van de machines, machinaal. Een aantal graftrommels werden bewaard omdat die tegen de muur van de begraafplaats geplaatst werden. Ze waren eigendom van min of meer belangrijke families en werden zo toch nog min of meer onderhouden. Tot slot van zijn betoog hamerde Evert-Jan op de noodzaak voor vzw Grafzerkje om dit als een volwaardig project te beschouwen. Als kers op de taart had hij nog een geweldig geschenk voor ons: een aantal exemplaren van “Graftrommels en (kunst)grafkransen in Nederland, historie van een bijzonder funerair object” die wij te koop mogen aanbieden als bijkomende sponsoring. Hiervoor onze hartelijke dank.
 
Na een voortreffelijke broodjesmaaltijd verzorgd door Tamara met koffie, thee koekjes en zelf een heuse cake bezorgd door Lin was er een workshop waarbij Evert-Jan Halkus onze vrijwilligers op weg hielp. 

Dat daar heel veel bij komt kijken bleek al gauw. Dat zo iets niet aan mij besteed is hoef ik jullie niet te vertellen maar ik heb alle vertrouwen in de vrijwilligers die zich voor meer dan 100% gaan inzetten om dit tot een goed einde te brengen.
 
Jacques Buermans
 
Foto’s: Jacques Buermans.