Nieuwsbrief Nr. 107 - oktober 2018

De Association of Significant Cemeteries in Europe17 jaar Europese zorg voor funerair erfgoed


Sinds 2008 is vzw Grafzerkje lid van ASCE. Maar wie is ASCE, of beter gezegd, wat is het en waarvoor staat het...
Joeri Mertens geeft uitleg:

Deel II

De European Cemeteries Route
De  European Cemeteries Route werd in 2010 erkend als een Cultural Route of the Council of Europe. De Raad van Europa startte in 1987 met het programma van de culturele routes. Doel van de routes is aan te tonen hoe het erfgoed van verschillende volkeren, culturen en landen doorheen tijd en ruimte samen de Europese identiteit vormden. De culturele routes zijn het resultaat van de fundamentele principes van de Europese Raad: respect voor mensenrechten, culturele democratie, culturele diversiteit en identiteit, dialoog, wederzijdse uitwisseling en culturele verrijking over de grenzen heen. Tussen 1987 en 2013 werden 26 culturele routes in Europa erkend waaronder de European Cemeteries Route. De route werd in de praktijk uitgewerkt door de Association of Significant Cemeteries in Europe en betekent een erkenning van funerair erfgoed als één van de elementen die de Europese identiteit vormden.
 Begraafplaatsen zijn immers bijzondere plekken die getuigen van de lokale, nationale en Europese geschiedenis. Ze onthullen culturele en religieuze identiteiten in zowel het roerende als het onroerende erfgoed. Begraafplaatsen zijn sites die refereren naar individuele en gezamenlijke herinneringen. In al hun ogenschijnlijke diversiteit reiken ze naar menselijke diepten en daarom ook naar een Europese identiteit die bestaat uit de interactie van die vele diverse culturele facetten.
 
De route wordt vorm gegeven en de kandidaten worden gescreend door een team van toerisme-experten, aangevuld met een multidisciplinair team van zeven wetenschappers en vijf Europese universiteiten. In de praktijk is de route opgevat als een toeristisch project, een promotie voor begraafplaatsen die hun poorten openen voor toeristen. Samen ontvangen ze jaarlijks meer dan vijf miljoen bezoekers. Het is een poging om begraafplaatsen te promoten, te beheren en te restaureren als een onderdeel van de Europese  identiteit. Voor de leden worden workshops georganiseerd rond toerisme, promotie en ontsluiting. In 2011 kreeg de Route de Ulysses Awards of the United Nations World Tourism Organization (UNWTO). Het is een prijs die de innovatie in het toerisme ondersteunt.
 
België is vertegenwoordigd in 12 Europese routes, doch niet in de European Cemetery Route. Momenteel bevat de route 63 begraafplaatsen in 50 steden en gemeenten, verspreid over 20 Europese Landen. Het is een dynamische lijst. Verschillende partners werken aan hun kandidatuur om aan de routelijst toegevoegd te worden.

Versterken we de Belgische aanwezigheid in ASCE?

Hopelijk is door al de bomen het bos nog zichtbaar. Moet een beheerder, (funerair) erfgoedvereniging of wetenschappelijke instelling lid zijn van ASCE? Neen. Je kan voorlopig nog vrij deelnemen aan de congressen en aan de European Week of Discovering Cemeteries. Anderzijds treed je als lid toe tot een bestaand netwerk van grote en toonaangevende begraafplaatsbeheerders die allen gelijkaardige problemen ervaren naar management en beheer. Soms is Vlaanderen te klein om een duidelijk beeld op de situatie te krijgen en dan is ASCE een ideale partner om de horizon te verruimen. De vereniging zoekt naar oplossingen en het netwerk kan voor beheerders een hulp zijn om de beste opties voor de eigen problemen te kiezen.  Als lid krijg je meer mogelijkheden om de kennisdeling te sturen en aan internationale onderzoeksprojecten deel te nemen. Wil je meer te weten komen over erfgoed gerelateerde topics of zijn managementstaken prangender? Het bestuur van ASCE houdt duidelijk rekening met de verzuchtingen van de leden bij de toewijzing en organisatie van congressen.
Het is belangrijk te onthouden dat ASCE een ‘vrijwilligersvereniging’ is, door en voor beheerders. ASCE is geen Europese of nationale instelling en de vereniging heeft geen eigen personeel. De vereniging wordt gedragen door enthousiaste vrijwilligers die vanuit hun professionele bezigheden de meerwaarden van een internationaal netwerk rond funerair erfgoed inzien.
De laatste jaren is ASCE sterkt geëvolueerd naar een gestroomlijnde organisatie. Er is aandacht voor de structuur, week van de begraafplaatsen, erkenningen van significant cemeteries en de Cultural route. In de komende jaren wordt het belangrijk om verder inhoudelijk te groeien en de wetenschappelijke poot verder uit te bouwen. Daarin ligt een uitdaging én uitnodiging voor de leden om nog actiever aan de organisatie van de vereniging mee te werken en hun kennis steeds meer te delen.
Tot slot heeft een lidmaatschap en erkenning als Significant Cemetery het voordeel dat de begraafplaats internationaal naar waarde geschat wordt. Dat biedt ongetwijfeld mogelijkheden naar erkenning binnen de eigen organisatie van het toch niet alledaagse funerair erfgoed.

Westfriedhof, Innsbruck (Oostenrijk)           Foto Joeri Mertens

Informatie over ASCE
 
Association of Significant Cemeteries of Europe - Cesta XIV. divizije 39/a - 2000 Maribor -Slovenia
T. +386 2 480 09 00  | F. +386 2 480 09 08
 
[email protected] - http://www.significantcemeteries.org/
https://www.facebook.com/significantcemeteries/