Dood en... vergeten?Dr. Ludo van Bogaert (1897-1989), neuroloog, bibliofiel, kunstverzamelaar en mecenas
Tijdens mijn omzwervingen in de Kempen bezocht ik herhaaldelijk het kerkhof van Viersel,
deelgemeente van de fusiegemeente Zandhoven.
Niet alleen de ontdekking van een vergeten graf waar een kleine graftrommel aangetroffen werd, viel mij het zeer eenvoudige grafmonument op van het echtpaar baron Ludo van Bogaert (1897-1989) en zijn echtgenote Marie-Louise Sheid (1906-1984).
-
graf Ludo van Bogaert - Marie Louise Sheid
-
graf detail van Bogaert - Sheid
Hun graf ligt aan de noordzijde van de Vierselse parochiekerk Sint-Willibrordus. Het was zijn wens begraven te worden in het geboortedorp van zijn moeder, Marie-Angèle Bauwens (1868-1947). Zijn overlijden op 4 maart 1989 werd pas op 18 maart 1989 bekendgemaakt in Antwerpen. Een rouwdienst werd gehouden in de Antwerspe Sint-Laurentiuskerk in aanwezigheid van een vertegenwoordiger van het Hof.
De laatste rustplaats van de kinderloze echtelingen baron Ludo van Bogaert- Marie-Louise Sheid is geen monumentaal grafmonument: een eenvoudige vlakke zerk met bijna vergane inscripties.
Ingewonnen informatie bij de lokale overheid over het echtpaar was negatief. Niemand kende deze personen...
Eén van de markantste 20-eeuwse Antwerpse persoonlijkheden is ongetwijfeld dr. Ludo van Bogaert (1897-1989). Hij was naast neuroloog, bibliofiel, kunstverzamelaar een mecenas. De medische betekenis van dr. Ludo van Bogaert oversteeg ver de Antwerpse provinciegrenzen. Door zijn meer dan 753 publicaties, ontelbare mededelingen aan de Belgische en buitenlandse universiteiten en op de internationale congressen en door zijn opleiding van meer dan 300 binnen- en buitenlandse specialisten aan het vermaarde instituut Bunge, en de Born-Bunge Stichting, genoot hij als neuroloog en neuro-patholoog wereldbrede bekendheid.
In 1962 reeds werd hij verheven in de adelstand: baron.
De collectie filmfragmenten: goed gedocumenteerde verfilmde casussen vormen een omvangrijk maar weinig bekend onderdeel van het wetenschappelijke erfenis van dr. Ludo van Bogaert.
Terecht werd hem in 1980 de eerste Humanitasprijs van de provincie Antwerpen toegekend wegens ‘’zijn belangrijke bijdrage als medicus en wetenschappelijk onderzoeker aan de verbetering van de gezondheidszorg in de Antwerpse regio en aan het tegemoetkomen aan de nood van ontelbare zieken’’
Baron Ludo Van Bogaert wordt beschouwd als een pionier op het vlak van de moderne neurologie en is een fervent kunstverzamelaar. Met zijn echtgenote Marie-Louise Sheid bouwde hij jarenlang aan een uitgebreide en waardevolle collectie schilderijen, handschriften, wandtapijten, porselein en zilver. De baron en zijn vrouw lieten grote delen van hun verzameling na aan de Brusselse Koninklijke Bibliotheek. Midden jaren 70 schonken zij een belangrijke verzameling van 11 schilderijen en beelden van oude meesters en 13 schilderijen, 8 beelden, 36 tekeningen en aquarellen van Rik Wouters. aan het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten te Antwerpen.
Het legaat- dr. Ludo van Bogaert - was het grootste dat het museum ooit ontving en werd immers in belangrijke mate gefinancierd met het geld van zijn echtgenote Marie-Louise Sheid, erfgename van de familie die tot in 1960 de rederij Armement Deppe controleerde.
Ook het Openluchtmuseum van Bokrijk begunstigde hij en zijn echtgenote in 1975 met de eeuwenoude zilveren voorwerpen die afkomstig zouden zijn van de stedelijke en landelijke schuttersgilden uit verschillende Vlaamse streken.
Het levenswerk van dr. Van Bogaert is opgegaan in de Universitaire Instelling van Antwerpen, de UIA.
Tekst en foto’s: Stefan Crick - juni 2018
Bronnen & Literatuur
Fotograaf van de portretfoto is niet te achterhalen.
http://www.gvag.be/lezingen/2002-2/dr-ludo-van-bogaert-1897-1989-neuroloog-bibliofiel-kunstverzamelaar-en-mecenas/ (17.6.2018)
http://www.bornbunge.be/History/vanBogaert_nl.shtml (17.6.2018)
https://www.nieuwsblad.be/cnt/943c5a3v (17.6.2018)
https://www.tijd.be/algemeen/algemeen/ondernemers-en-hun-goede-werken/5174985.html (17.6.2018)
E. Baeck, Ludo van Bogaert, neurologist, bibliophile and patron of the arts UCB, 2003
Id., Ludo van Bogaert and the Institute Bunge, in European Journal of Neurology, 2005, 12
Id., Dr. Ludo van Bogaert, Leven en Werk, in Tijdschrift voor Neurologie en Neurochirurgie, 2005
Id., Dr. Ludo van Bogaert en het Instituut Bunge, Jaarboek XV (2003-2004) Provinciale Commissie voor Geschiedenis en Volkskunde, Provincie Antwerpen, 2005
Id., Neurologie en Mecenaat: het Instituut Bunge en Ludo van Bogaert, in Hospitals.be, 2005
Id., van Bogaert, Ludo, neuroloog, bibliofiel, kunstverzamelaar en mecenas, in Nationaal Biografisch Woordenboek, 17, 2005
Id., Van Bogaert, Ludovic, Marie, Charles, Gommaire, dit Ludo, baron, neuroloque, neuropathologiste, bibliophile, collectionneur et mécène, membre de l’Académie royale de Médecine, in Nouvelle Biographie Nationale, 9, 2007